Περιγραφή : Χαρτογραφεί την πολιτισμική διαφορετικότητα στο ελληνικό σχολείο μέσα από βιβλιογραφική τεκμηρίωση αλλά και μεταναστευτικές αφηγήσεις ζωής που αναδεικνύουν τη σημασία των χαρακτηριστικών του βιόκοσμου (εμπειρίες, ταυτότητα, προδιαθέσεις, δίκτυα, αξίες, κατευθύνσεις για το νέο).
Οι φοιτητές/τριες γίνονται ερευνητές και ανακαλύπτουν την δύναμη της αφήγησης, του διαλόγου και του αναστοχασμού στην πορεία αυτοκαθορισμού της εθνοπολιτισμικής ταυτότητας μαθητών και γονιών. Συνθέτουν έτσι το εθνοπολιτισμικό προφίλ μιας πολυπολιτισμικής τάξης με στόχο την μεγαλύτερη εμπλοκή των μετόχων της σχολικής κοινότητας για διαπολιτισμική δράση, ανταλλαγή και επικοινωνία. Τέλος, στο πλαίσιο μιας διαφοροποιημένης παιδαγωγικής προσέγγισης, οι φοιτητές/τριες σχεδιάζουν διδακτικές ενότητες σε περιβάλλοντα κοινωνικής δικτύωσης (http://newlearningonline.com/learning-by-design/) με στόχο την ανάδειξη της διαφορετικότητας στη διαδικασία της μάθησης.
Η ύλη του μαθήματος προκύπτει από το σύγγραμμα, βιβλιογραφικές πηγές και πολυτροπικό εκπαιδευτικό υλικό.
Συγγράμματα:
•Kalantzis, Μ. & Cope, Β. 2013. Νέα Μάθηση: Βασικές Αρχές για την Επιστήμη της Εκπαίδευσης. Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα.
•Τσιώλης Γ. 2006. Ιστορίες ζωής και βιογραφικές αφηγήσεις. Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα.
Οδηγός μελέτης
Ελληνική:
•Αρβανίτη, E. (Επιμ) 2006. Zacharias Vogiazopoulos. Bonegilla: Memories and Recollections of an Insider. Australian Greek Resource and Learning Centre, RMIT University, Μελβούρνη.
•Cummins, J. 1999. Ταυτότητες υπό διαπραγμάτευση. Gutenberg, Αθήνα.
•Kalantzis, Μ., Cope, Β. & Arvanitis, Ε. 2009. «Ο Εκπαιδευτικός ως Σχεδιαστής: Η Παιδαγωγική στην Εποχή των Νέων Ψηφιακών Μέσων», Πρακτικά ΙΓ΄ Διεθνούς Συνεδρίου της Παιδαγωγικής Εταιρείας: Αναλυτικά Προγράμματα και Σχολικά Εγχειρίδια: Ελληνική Πραγματικότητα και Διεθνής Εμπειρία, 20-22 Νοεμβρίου 2009, Γιάννενα.
•Κοίλιαρη, Α. 1997. Ξένος στην Ελλάδα. Μετανάστες, Γλώσσα και Κοινωνική Ένταξη - στάσεις της ελληνικής κοινωνίας απέναντι στους μετανάστες ομιλητές. Παρατηρητής, Αθήνα.
•Λαλιώτου, Ι. 2006. Διασχίζοντας τον Ατλαντικό. Η Ελληνική μετανάστευση στις ΗΠΑ κατά το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα. Πόλις, Αθήνα.
•Τρουμπέτα, Σ. 2006. «Υβριδισμός: Εννοιολογικές περιπλανήσεις – πολιτικές συναινέσεις», Σύγχρονα Θέματα 92, (Αφιέρωμα: Σύγχρονες θεωρήσεις του μεταναστευτικού φαινομένου), σ. 57-64.
•Παπαγεωργίου, Β., 2011, Από την Αλβανία στην Ελλάδα: Τόπος και ταυτότητα, διαπολιτισμικότητα και ενσωμάτωση (μια ανθρωπολογική προσέγγιση της μεταναστευτικής εμπειρίας). Νήσος, Αθήνα.
•Πετρονώτη, Μ. 1998. Το πορτραίτο μιας διαπολιτισμικής σχέσης: Κρυσταλλώσεις, ρήγματα, ανασκευές. Πλέθρον, Unesco/ EKKE, Αθήνα.
•Συλλογικό. 2004. Ε φίλε! Εξομολογήσεις παιδιών που ζουν στην Ελλάδα ως μετανάστες, πρόσφυγες ή παλιννοστήσαντες. Κέδρος, Αθήνα.
•Νικολάου, Γ. 2000. Ένταξη και Εκπαίδευση των Αλλοδαπών Μαθητών στο Δημοτικό Σχολείο: Από την «ομοιογένεια» στην πολυπολιτισμικότητα. Ελληνικά Γράμματα. Αθήνα.
•Κακαμπούρα, Ρ. 2008. Αφηγήσεις ζωής: Η βιογραφική προσέγγιση στη σύγχρονη λαογραφική έρευνα. Ατραπός, Αθήνα.
Διδακτικές και μαθησιακές μέθοδοι: Η διδασκαλία γίνεται υπό μορφή σεμιναρίου. Προβλέπεται η άσκηση των φοιτητών α) στην καταγραφή μεταναστευτικών αφηγήσεων ζωής που παρουσιάζονται στα μέσα του εξαμήνου. β) στη διαμόρφωση του «κοινωνιογλωσσικού χάρτη» της σχολικής τάξης και γ) στο σχεδιασμό μιας διδακτικής ενότητας με βάση μια μεταναστευτική αφήγηση ζωής.
Μέθοδοι αξιολόγησης/βαθμολόγησης:
Η αξιολόγηση (σε συνεννόηση με τη διδάσκουσα) προβλέπει:
α) τελικές Γραπτές Εξετάσεις και κατάθεση μιας μεταναστευτικής αφήγησης ζωής.
ή
β) την κατάθεση/ανάρτηση (στο http://neamathisi.com) μιας ηλεκτρονικής διδακτικής ενότητας αξιοποιώντας μια μεταναστευτική αφήγηση ζωής και το λογισμικό «Μάθηση μέσω Σχεδιασμού». Η παράδοση της εργασίας πραγματοποιείται πριν την εξεταστική περίοδο και παρουσιάζεται στο σύνολο των φοιτητών του μαθήματος με δυνατότητα ομαδικής αξιολόγησης.
Περίγραμμα : Οι στόχοι του μαθήματος είναι η πρακτική εφαρμογή εργαλείων διαχείρισης της διαφορετικότητας στο σχολείο. Αυτό αναφέρεται κυρίως:
•στην κατανόηση της πολυπολιτισμικής «οικολογίας» της ελληνικής τάξης μέσα από ιστορίες ζωής και βιογραφικές αφηγήσεις μεταναστευτικών ομάδων
•στην εμπέδωση της μεθοδολογίας και των εργαλείων συλλογής ιστοριών ζωής
•στην κατανόηση του ρόλου του εκπαιδευτικού ως σχεδιαστή της παιδαγωγικής εμπειρίας
•στην απόκτηση της απαραίτητης παιδαγωγικής τεχνογνωσίας για το σχεδιασμό διδακτικών ενοτήτων σε ηλεκτρονικά περιβάλλοντα με στόχο τη διαχείριση της διαφορετικότητας.
Προαπαιτούμενα: Βασικές γνώσεις Υπολογιστών (ψηφιακών μέσων κοινωνικής δικτύωσης) και παιδαγωγικής.