Περιγραφή : Πρόκειται για ένα θεωρητικό και πρακτικό μάθημα που αναλύει τις κοινωνικές και πολιτισμικές διαδικασίες ένταξης των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία. Το μάθημα έχει θεωρητικό προσανατολισμό και εξετάζει τον εθνοκεντρισμό και τα διαφορετικά μοντέλα διαχείρισης της πολυπολιτισμικότητας/διαφορετικότητας στην εκπαίδευση (αφομοίωση, αναγνώριση, ένταξη). Επιπλέον, εξετάζεται η συμβολή της έννοιας της Παραγωγικής Διαφορετικότητας (productive diversity) στην οικοδόμηση της ιδιότητας του πολίτη και μελετώνται οι πολλαπλές διαστάσεις της διαφορετικότητας (υλικές, σωματικές, συμβολικές, τα χαρακτηριστικά του βιόκοσμου, κτλ) σύμφωνα με την προσέγγιση της Νέας Μάθησης (Kalantzis & Cope, 2013). Παράλληλα, δίνεται έμφαση στην κριτική ανάλυση των βασικών γνώσεων και των περιεχομένων ενός διαπολιτισμικού προγράμματος σπουδών που αναπτύσσεται στο σχολείο. Το σχολείο νοείται ως μια κοινότητα μάθησης που συζητά δυναμικά την αναδιάρθρωσή της, ώστε να βελτιώσει τη διαπολιτισμική επίγνωση και τις επιδόσεις των μαθητών. Τέλος, αναλύεται η έννοια της διαπολιτισμικής ετοιμότητας των εκπαιδευτικών.
Συγγράμματα:
•Kalantzis, Μ. & Cope, Β. 2013. Νέα Μάθηση: Βασικές Αρχές για την Επιστήμη της Εκπαίδευσης. Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα.
•Banks, J. 2002. Εισαγωγή στην Πολυπολιτισμική Εκπαίδευση. Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα.
Οδηγός μελέτης
•Αρβανίτη, Ε. 2009. «Αναλυτικά προγράμματα και αναστοχαστική νεωτερικότητα: Μια διαπολιτισμική προσέγγιση», Πρακτικά ΙΓ΄ Διεθνούς Συνεδρίου της Παιδαγωγικής Εταιρείας: Αναλυτικά Προγράμματα και Σχολικά Εγχειρίδια: Ελληνική Πραγματικότητα και Διεθνής Εμπειρία, 20-22 Νοεμβρίου 2009, Γιάννενα.
•Αρβανίτη, E. 2009. «Σχεδιασμοί Μάθησης και Νέα Αξιολόγηση στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση», στο Παιδαγωγική Θεωρία και Πράξη, τ.3, Σεπτέμβριος 2009, σε. 70-86.
•Ασκούνη, Ν. 2001. Εθνοκεντρισμός και πολυπολιτισμικότητα: η αναζήτηση ενός νέου προσανατολισμού της εκπαίδευσης. στο Θ. Δραγώνα (επιμ.) Εκπαίδευση: Πολιτισμικές Διαφορές και Κοινωνικές Ανισότητες (τ.Β’,σ.67-112). ΑΕΠ, Πάτρα.
•Γκόβαρης, Χ. 2001. Εισαγωγή στη Διαπολιτισμική Εκπαίδευση. Ατραπός, Αθήνα.
•Cope, B. & Kalantzis, M. 1997. Productive Diversity: A New, Australian Approach to Work and Management. Pluto Press, Sydney.
•Kalantzis, Μ. & Cope, Β. 2012. New Learning: Elements of a Science of Education. Cambridge University Press, UK.
•Modgil S., Mallick K., Modgil C., Verma Gajendra K. 1997. Πολυπολιτισμική Εκπαίδευση. Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα.
Διδακτικές και μαθησιακές μέθοδοι: Η διδασκαλία γίνεται υπό μορφή θεωρητικού σεμιναρίου με εμπλουτισμένες εισηγήσεις, ομαδικές δραστηριότητες και παρουσιάσεις φοιτητών.
Ο φόρτος εργασίας των φοιτητών προβλέπεται σε 150 ώρες για όλο το εξάμηνο και συνυπολογίζεται ως ακολούθως:
39 ώρες διδασκαλίας
13 ώρες εργαστηρίου/φροντιστηρίου
40 ώρες μελέτης/προετοιμασίας για τα μαθήματα
7 ώρες συνεργασίας/συνάντησης με τη διδάσκουσα
51 ώρες προετοιμασίας για τις εξετάσεις/εργασίες
Μέθοδοι αξιολόγησης/βαθμολόγησης:
Η αξιολόγηση (σε συνεννόηση με τη διδάσκουσα) προβλέπει
α) τελικές Γραπτές Εξετάσεις.
ή
β) τη δημιουργία ενός BLOG (στο http://neamathisi.com) με την κατάθεση/ανάρτηση τεκμηριωμένων πολυτροπικών κειμένων (με κείμενο, βίντεο, ήχο, εικόνα, κτλ) και απόψεων σχετικά με τις διαπολιτισμικές διαστάσεις επιλεγμένων προγραμμάτων σπουδών προσχολικής εκπαίδευσης από Αυστραλία, Αμερική, Ευρώπη και την Ελλάδα (συγκριτική αντιπαραβολή). Οι συγκριτικές καταχωρήσεις προϋποθέτουν τη συνεργασία με ένα σχολείο της ελληνικής διασποράς ή ένα διαπολιτισμικό σχολείο στην Ελλάδα.
Περίγραμμα : Στόχοι του μαθήματος είναι:
Η ανάλυση του ρόλου της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην οικοδόμηση της ιδιότητας του πολίτη (ανάλυση του εθνοκεντρισμού, νεοφιλελευθερισμού και του κοινωνικού πλουραλισμού).
Η εννοιολογική αποσαφήνιση των όρων ετερότητα και διαφορετικότητα στην εκπαίδευση
Η ανάλυση των μοντέλων διαχείρισης της πολυπολιτισμικότητας και της διαφορετικότητας (αφομοίωση, αναγνώριση, ένταξη)
Η κριτική ανάλυση των γνωστικών παραμέτρων και των περιεχομένων ενός διαπολιτισμικού προγράμματος σπουδών (από τη μίμηση στο σύνθεση και τον αναστοχασμό)
Η ανάδειξη των σχολικών μονάδων ως κοινοτήτων μάθησης (από τη γραφειοκρατική/ιεραρχική εκπαίδευση στην συνεργατική) για διαπολιτισμική ενδυνάμωση και δράση (εκπαιδευτικών, μαθητών και γονιών).
Η διαπολιτισμική κατάρτιση των εκπαιδευτικών.
Προαπαιτούμενα: Καλή γνώση παιδαγωγικής θεωρίας και κοινωνιολογίας